“မိသားစုရဲ႕ လုံၿခံဳေႏြးေထြးတဲ့ ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ခံေနရသူေတြကေတာ့ အဓမၼက်င့္တယ္ဆိုတာ ဘယ္နားလည္ပါ့မလဲ။ အဲဒီလိုလူေတြကို ဘဝျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးဆိုတဲ့ စကားကို နားလည္ေအာင္ ဘယ္လိုေျပာရမလဲ”

ထိုစကားကို ေျပာလိုက္သူမွာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါသည္။ သူမ၏စကားေတြက ေဒါသသံေတြ လႊမ္းေနသျဖင့္ ေဒါသသင့္ေသာ စကားမ်ားဟု ဆိုႏိုင္သည္။ တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ သူမ၏ စကားေတြက တရားမွ်တမႈကို ေတာင္းဆိုေနသည္။ မီဒီယာ၏ လစ္ဟာခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပေနသည္။ လူ႔ေဘာင္ အဖြဲ႕အစည္း၏ စိတ္ပ်က္စရာမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပသလို ျဖစ္ေနသည္။
ထိုေဒါသ စကားမ်ားကို ေျပာၾကားသည့္သူမွာ ဆူနီသာခရစ္ရွနန္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ေခတ္ အစားဆုံး မုဒိမ္းက်င့္မႈကို ကိုယ္ေတြ႕ခံစားခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။ သူတို႔လူ႔ေဘာင္တြင္ မုဒိမ္းအက်င့္ခံရသူ တစ္ေယာက္ကို အသိုင္းအဝိုင္းက ဖယ္ၾကဥ္ထားေလ့ ရွိသျဖင့္ ထိုဒုကၡကို ခံစားရေသာ္လည္း ဘဝကို အ႐ႈံးမေပးခဲ့သူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္။
သူမကို ေယာက္်ားႀကီးရွစ္ဦးက အဓမၼ ဝိုင္းက်င့္စဥ္က အသက္ ၁၅ ႏွစ္အ႐ြယ္သာ ရွိေသးသည္။ အ႐ြယ္ႏွင့္မမွ် အဓမၼဒဏ္ကို ခံလိုက္ရေသာ္လည္း သူ႔လိုဘဝမ်ိဳး ေရာက္သူမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ ခိုကိုးစရာ ေနရာမ်ား ဖန္တီးေပးသည္။ ဆင္းရဲျခင္းဒဏ္ႏွင့္ အျခားအေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လူကုန္ကူးျခင္း ခံေနရသည့္ အိႏၵိယရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘဝကို လိုက္လံ ကယ္တင္ေပးျခင္း ျပဳေနသည့္ ရွားပါးေသာ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ျဖစ္သည္။
ဆူနီသာ ခရစ္ရွနန္းကို ၁၉၇၂ ခုႏွစ္တြင္ ဘန္ဂါလိုတြင္ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ အသက္ ၁၅ ႏွစ္သမီး အ႐ြယ္တြင္ ေယာက္်ားရွစ္ဦး၏ အဓမၼက်င့္ျခင္းကို ခံရၿပီးေနာက္ ကူကယ္ရာမဲ့ေနေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘဝကို ကယ္တင္ရန္ စိတ္ဓာတ္ခြန္အား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ B.Sc.ဘြဲ႕ကို (Environment Science) ဘာသာရပ္ျဖင့္ ရေအာင္ ယူခဲ့သည္။ Ph.D ဘြဲ႕ကိုလည္း (Social Work) ျဖင့္ ရခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေဒါက္တာဆူနီသာခရစ္ရွနန္းဟူ၍လည္း လူသိမ်ားသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ လူမႈေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား၌ ဘဝကို ႏွစ္ျမႇဳပ္ထားၿပီး Prajwala ဆိုသည့္ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို ထူေထာင္ထားသည္။ သူမထူေထာင္ထားသည့္ အဖြဲ႕သည္ လူကုန္ကူးျခင္းမွ ကယ္တင္ျခင္း ခံလာရသူမ်ားႏွင့္ အေျခအေနမဲ့ အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ား၏ ခိုကိုးစရာ ေနရာျဖစ္လာသည္။
Prajwala အဖြဲ႕သည္ ဟိုက္ဒရာဘတ္ၿမိဳ႕တြင္ HIV/ AIDS ေဝဒနာ ခံစားေနရသည့္ ကေလးငယ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို ပညာသင္ၾကားေရးအတြက္ အကူအညီ ေပးေနသည့္ ေနရာဌာနႀကီးလည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ‘ဒုတိယမ်ိဳးဆက္’ ဟု အမည္ေပးထားသည့္ စီမံခ်က္ျဖင့္ ျပည့္တန္ဆာဘဝ ေရာက္ေနၾကသည့္ မိခင္မ်ားထံမွ ကေလးေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးစခန္း ၁၇ ခုဖြင့္ၿပီး ကယ္တင္ေပးေနသည္။ သူမလႈပ္ရွားမႈ အားလုံးသည္ အစိုးရ မဟုတ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း NGO အေနျဖင့္သာ လႈပ္ရွားေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ကေလးမ်ားကို ပညာသင္ေပးၿပီး အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ဖန္တီးေပးလိုက္ျခင္းသည္ သူတို႔မိခင္မ်ားကို မေကာင္းမႈျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ျပဳေနျခင္းကလည္း ကယ္တင္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယုံၾကည္ၿပီး ဗ်ဴဟာေျမာက္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ခရစ္ရွနန္းတြင္ လက္သမား၊ ဂေဟေဆာ္၊ ပုံႏွိပ္၊ ပန္းရန္၊ အိမ္တြင္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ားကို သင္ၾကားေပးႏိုင္သည့္ ဝန္ထမ္းေပါင္းမ်ားစြာကို ေခၚထားၿပီး ကေလးမ်ားကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာရပ္မ်ား သင္ၾကားေပးေနသည္။
သူမသည္ ရာေဂ်းရွ္တာ့ရွ္ရီဗာဆိုသည့္ ႐ုပ္ရွင္ ဒါ႐ိုက္တာ၊ ဇာတ္ညႊန္းေရး ဆရာတစ္ဦးႏွင့္ လက္ထပ္ ခဲ့သည္။ ခင္ပြန္းသည္ႏွင့္အတူ “Touchdriver-Ente" ဆိုသည့္႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားကို ႐ိုက္ကူးထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ ထိုဇာတ္ကားသည္ လိင္ကြၽန္ဘ၀ေရာက္ေနၾကရသည့္ အိႏၵိယ အမ်ိဳးသမီးတို႔ဘဝကို ေဖာ္က်ဴးထားသည့္႐ုပ္ရွင္ ျဖစ္သည္။
အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ လိင္ေက်းကြၽန္အျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ေနရေသာ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း သုံးသန္းခန္႔ ရွိသည္။ အမ်ားစုမွာ အ႐ြယ္မေရာက္ေသးသည့္ ကေလးသူငယ္မ်ား ျဖစ္ေနသည္။
သူတို႔႐ိုက္ကူးသည့္ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားသည္ စီးပြားေရးအရ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ သို႔ေသာ္ ေဝဖန္ ေဆြးေႏြးစရာ လႈပ္ခတ္သြားခဲ့သည္။ ကူရာကယ္ရာမဲ့ေနသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားဘဝကို မီးေမာင္းထိုး ျပႏိုင္သည္။ သူတို႔က ကယ္တင္ရွင္ သူရဲေကာင္းမ်ားျဖင့္ ႐ုပ္ရွင္ကို အမ်ားအႀကဳိက္လိုက္ၿပီး မ႐ိုက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ခရစ္ရွနန္းက ဆိုသည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက နယူးေဒလီတြင္ ေဆးေက်ာင္းသူေလးတစ္ေယာက္ကို ေယာက္်ား ေလးဦးက အဓမၼဝိုင္းက်င့္ၿပီး အသက္ပါ ဆုံး႐ႈံးေစခဲ့ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ထိုျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အိႏၵိယ တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
“ဘယ္ေလာက္ရွက္စရာ ေကာင္းသလဲ။ ၿပီးခဲ့ တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာက တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဆႏၵျပပြဲေတြ က်င္းပ ခဲ့ရတဲ့အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ရတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲမွာလည္း အသက္ေလးႏွစ္သမီးေလးကို အဓမၼက်င့္တာနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ ရေသးတယ္။ ကြၽန္မ အဲဒီကေလး အသက္ျပန္ရွင္ဖို႔ ႀကဳိးပမ္းေပးခဲ့တယ္” ဟု ယခုအခါ အသက္ ၄၁ ႏွစ္ အ႐ြယ္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ ခရစ္ရွနန္းက ေျပာသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ၂၂ မိနစ္လွ်င္ မုဒိမ္းမႈတစ္မႈႏႈန္း ျဖစ္ပြားေနသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ မုဒိမ္းမႈ ျဖစ္ပြားသမွ် ၁၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကိုသာ ႐ုံးတင္ႏိုင္သည္။ ႐ုံးတင္သမွ် အမႈမ်ား၏ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ကိုသာ အျပစ္ေပးႏိုင္သည္။
အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ရာဇဝတ္မႈ မွတ္တမ္းအဖြဲ႕ (NCRB) ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ယမန္ႏွစ္အထိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ အဓမၼမႈေပါင္း ၂၄၄,၂၇၀ မႈ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၂၂၈,၆၅၀ မႈ ရွိသည္ဆိုသျဖင့္ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းမွ ေလ်ာ့က်သြားျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိသာသည္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အတင္းအက်ပ္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ခိုင္းျခင္း၊ လိင္ေက်းကြၽန္ဘဝ ေရာက္ေစရန္ အဓမၼ ဇာတ္သြင္းျခင္း၊ အိမ္ေထာင္သည္ဘဝ အဓမၼက်င့္ျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ အဓမၼက်င့္ျခင္းမ်ားသည္ အထင္ရွားဆုံး က်ဴးလြန္ေနၾကသည့္ ျပစ္မႈမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

“ေယာက္်ားေတြကို ျမင့္ျမတ္တယ္ဆိုၿပီး ကိုးကြယ္ရမလို ျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔ေဘာင္ အသိုင္းအဝိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အႏွိမ္ခံေတြဘဝနဲ႔ ေနၾကရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးဆိုတာ အမ်ိဳးသားေတြအတြက္ စိတ္ေက်နပ္ေအာင္ ေဖ်ာ္ေျဖေပးရတဲ့ ႐ုပ္ဝတၳဳပစၥည္း တစ္ခုလို ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီျမင့္ျမတ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြက ျပႆနာကို စတင္ေစခဲ့တာပဲ။ လူေတြက အဲဒီလို ရက္စက္ယုတ္မာတာေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတယ္ ဆိုတာကို ဆန္းစစ္ဖို႔ထက္၊ မုဒိမ္းမႈတစ္ခု ျဖစ္လိုက္ၿပီ ဆိုရင္ ဘယ္ေကာင္လဲ၊ အဲဒီေကာင္ ဘာလုပ္သလဲ ဆိုတာေလာက္ပဲ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ႀကဳိးပမ္းေနၾကတယ္” ဟု ခရစ္ရွနန္းက ရွင္းျပသည္။

သူမအေနျဖင့္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္သမီးေလာက္ ကတည္းက မခံခ်င္စိတ္မ်ားျဖင့္ ႀကဳိးစား႐ုန္းကန္ကာ ဘဝကို ရပ္တည္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ဘန္ဂါလို၌ မယ္စၾကဝဠာၿပိဳင္ပြဲကို ကန္႔ကြက္သျဖင့္ အဖမ္းခံရသည္။ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္လအခ်ခံခဲ့ရသည္။ ေထာင္ကလြတ္ေသာအခါ ဘန္ဂါလိုတြင္ မေနေတာ့ဘဲ ဟိုင္ဒရာဘတ္သို႔ ေျပာင္းလာခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ဟိုင္ဒရာဘတ္ရွိ မီးအိမ္နီ ရပ္ကြက္ဟု လူသိမ်ားသည့္ ျပည့္တန္ဆာ ရပ္ကြက္တစ္ခု ျဖစ္ေသာ မာဘြတ္ကီမီဟန္ဒီ ရပ္ကြက္သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ ထိုရပ္ကြက္မ်ားတြင္ ေနထိုင္သည့္ ျပည့္တန္ဆာ အလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ား အခ်ိဳ႕လည္း ဖမ္းဆီးခံရၿပီး အခ်ိဳ႕လည္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ေတြ ျဖစ္ကုန္သည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ခရစ္ယန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဂ်ိဳေဆဗက္တီကာတီလ္၏ အကူအညီျဖင့္ ခရစ္ရွနန္းသည္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေရး ေက်ာင္းေလးတစ္ေက်ာင္း ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူမ်ားက ေမြးဖြားလာေသာ သားသမီးမ်ားအတြက္ ပညာေရးႏွင့္ ေနထိုင္ေရးတို႔ကို သူမက အကူအညီေပးကာ လူကုန္ကူးမႈ မခံရေရး၊ သူတို႔မိခင္မ်ားကဲ့သို႔ ဘဝမပ်က္ေရးအတြက္ ဝိုင္းဝန္း ကူညီေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သူတို႔က မိခင္မ်ား၏ ေသာကကို ကူညီေျဖရွင္း ေပးခဲ့သျဖင့္ အစပိုင္းတြင္ နားမလည္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူမကို အားကိုးမႈမ်ား ျပဳလာၾကသည္။ ယင္းသည္ Prajwala ဆိုသည့္ ေဂဟာေပၚေပါက္လာေစမည့္ အေျခခံ အေၾကာင္းတရား ျဖစ္သည္။
ယေန႔ Prajwala သည္ အန္ဒရာပရာဒက္ရွ္၌ ဌာနခြဲေပါင္း ၁၇ ခုကို ဖြင့္လွစ္ႏိုင္သည္အထိ ႀကီးက်ယ္ လာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ အသက္ေမြးေနရသူမ်ား၏ သားသမီးမ်ား ပညာေရးအတြက္ ထိုဌာနမ်ားက တာဝန္ယူေပးေနသည္။ သူမ၏ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အစီအစဥ္ေၾကာင့္ ကေလးေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကို ပညာတတ္ေတြ ျဖစ္ေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အၾကမ္းဖက္ျခင္း ခံရမႈေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ကို သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ရွာေပးျခင္း၊ သက္ေသခံမ်ား ေဖာ္ထုတ္ေပးျခင္း၊ ရဲတို႔၏ ၾကားဝင္ စြက္ဖက္ကာ အမႈကို ေခ်ဖ်က္သည့္ေဘးမွ အကာအကြယ္ေပးျခင္း တို႔ကိုလည္း ေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့သည္။ ယခုအခါ Prajwala တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြင္း ဝန္ထမ္း ၈၀ ရွိၿပီး၊ ႏိုင္ငံျခားတြင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေပးေနသူ ၂၅ ဦးရွိသည္။

လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ထူေထာင္သည့္ အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ မတူသည့္အခ်က္မွာ Prajwala သည္ ပေရာဂ်က္ လုပ္ငန္းတစ္ခု မဟုတ္ေပ။ သို႔ျဖစ္ရာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ကင္းစင္သည့္ ေန႔ေရာက္မွသာ မိမိထူေထာင္ထားေသာ အဖြဲ႕အစည္းကို ရပ္ဆိုင္းမည္ဟု ခရစ္ရွနန္းက ဆိုသည္။
ယခုအခါ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး အစီအစဥ္ျဖင့္ ကယ္တင္ေပးၿပီး ဘဝသစ္ကို စတင္ေစခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၁၅၀၀ ခန္႔ရွိၿပီ ျဖစ္သည္။ သူတို႔က ျပည့္တန္ဆာဘဝ က်ေရာက္ရေတာ့မည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ကယ္တင္ၿပီး ေငြေၾကး ပုံမွန္ရသည့္ သမာအာဇီဝ က်က် လုပ္ကိုင္စားေသာက္ႏိုင္ေသာ လုပ္ငန္းခြင္မ်ားအတြင္း သြင္းေပးႏိုင္ခဲ့သည္။
ခရစ္ရွနန္းကို အေထာက္အကူ အမ်ားဆုံးေပးခဲ့သူမွာ သူမ၏ ခင္ပြန္း ရာေဂ်႕ရွ္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာကို လႈပ္ခတ္ေစခဲ့ေသာ In the Name of Buddha ဇာတ္ကားကို ႐ိုက္ကူးခဲ့သည့္ ဒါ႐ိုက္တာလည္း ျဖစ္သည္။ သူက Prajwala ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ဇာတ္လမ္းတို ႐ုပ္ရွင္ကားေလးမ်ားကို ႐ိုက္ကူးေပးသည္။ သူ႐ိုက္ကူးခဲ့ေသာ Anamika (အမည္မသိ) ဆိုသည့္ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားကို အန္ဒရာပရာဒက္ရွ္ ရဲေက်ာင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ သင္တန္းမ်ားတြင္ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းတစ္ခု အေနျဖင့္ ျပ႒ာန္းရန္ သတ္မွတ္ထားသည္။